Dezinformacja o koronawirusie: jak ją rozpoznać i jak jej przeciwdziałać

Od plotek o rozprzestrzenianiu wirusa przez zupę z nietoperza po fałszywe doniesienia o bitwach o zapasy sprzętu medycznego – infosfera jest dziś zalewana nieprawdziwymi informacjami dotyczącymi epidemii COVID-19. Według WHO fałszywe informacje “rozprzestrzeniają się szybciej niż wirus” i wywołują informacyjną pandemię na skalę światową. Jak rozpoznać dezinformację i jak jej przeciwdziałać? Co UE robi w tej kwestii? Dlaczego niektórzy celowo rozprzestrzeniają fałszywe informacje? Część osób robi to dla zysku - np. żeby sprzedać produkty, które nie działają lub przyciągnąć więcej odwiedzających na ich strony internetowe, zwiększając dochody z reklam.  Według raportu specjalnego unijnego zespołu ds. przeciwdziałania dezinformacji,niektóre fałszywe informacje pochodzą od konkretnych sił politycznych, w tym amerykańskiej skrajnej prawicy (tzw. "alt-right”), z Chin i z Rosji. W takich przypadkach, cel jest polityczny - osłabienie Unii Europejskiej lub wpływ na procesy polityczne. Jednak wiele osób rozpowszechnia fałszywe informacje bez złych zamiarów, ponieważ naprawdę w nie wierzy. Czemu dezinformacja o Covid-19 jest niebezpieczna? Trudno jest zachować spokój i sprawdzać informacje w okresie wielkiego niepokoju i zalewu wstrząsających wiadomości. W przeszłości, fałszywe informacje o szczepionkach skłoniły niektórych rodziców do rezygnacji ze szczepienia swoich dzieci na różyczkę i inne niebezpieczne choroby, co doprowadziło do wielu nowych zachorowań na różyczkę. Nawet jeśli ktoś nie uwierzy w fałszywe informacje, mogą one podważyć wiarygodność prawdziwych informacji i eksperckich opinii, stawiając spontaniczny tweet laika na równi z dogłębną analizą eksperta. Jak UE walczy z dezinformacją?  Aby wesprzeć wiarygodne informacje, strona UE na temat reakcji na epidemięwkrótce będzie zawierać informacje dedykowane obalaniu popularnych mitów związanych z epidemią. Dodatkowo, eksperci i politycy UE oraz państw członkowskich regularnie odbywają wideokonferencje poświęcone dezinformacji i metodom informowania obywateli o zagrożeniach oraz reagowania na nie. Na platformy internetowe wywierana jest presja aby przeciwdziałały oszustwom internetowym związanych z Covid-19. O mitach związanych z koronawirusem pisze m.in. ten blog Co mogę zrobić, aby zapobiec rozprzestrzenianiu dezinformacji? Fałszywe informacje rozprzestrzeniają się najczęściej dzięki ludziom, którzy w nie wierzą i się nimi dzielą. Aby upewnić się, że nie rozprzestrzenia się nieprawdziwych informacji, należy być wyjątkowo ostrożnym w dzieleniu się wiadomościami, które wywołują mocną reakcję lub wydają się zbyt piękne lub zbyt straszne, żeby być prawdziwe. Zawsze warto sprawdzić, czy więcej niż jedno wiarygodne źródło podaje daną informację. W razie niepewności, zapoznaj się ze wskazówkami o tym, jak sprawdzać, czy informacje są prawdziwe. Co zrobić, jeśli widzę, że ktoś rozprzestrzenia fałszywe informacje? Możesz zgłosić nieprawdziwe informacje platformie społecznościowej, na której się znajdują. Wiele firm zobowiązało się przeciwdziałać dezinformacji o koronawirusie. Możesz też porozmawiać z osobą, która udostępniła fałszywą informację: prawdopodobnie zrobiła to w dobrej wierze. Według badań, najlepszym sposobem na dotarcie do osoby wierzącej w teorie spiskowe jest okazanie jej empatii, odwołanie się do jej zdolności krytycznego myślenia i unikanie wyśmiewania.